سلامت نیوز:قرن ٢١، قرن اضطراب و استرس نام گرفته است؛ بیماری‌ای که بشدت گریبان ساکنان این قرن را گرفته و می‌تواند بسیار عذاب‌آور باشد. استرس شایع‌ترین هیجانی است که در این قرن با آن روبه‌رو هستیم.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از شهروند ،در سده اخیر زندگی‌کردن دو وجه متضاد پیدا کرده است. از طرفی با اختراعات و تکنولوژی‌های بسیار، شرایط نسبت به گذشته آسانتر و اسباب راحتی برای انسان‌ها فراهم شده است؛ از طرفی پیشرفت‌های اخیر سبک زندگی نوع بشر را بسیار پیچیده و متنوع کرده است. همین دگرگونی انسان را با مسائل و چالش‌های جدیدی روبه‌رو می‌کند و به همین دلیل میزان استرس و اضطراب در مردم افزایش پیدا کرده است. هر روز به دلایل مختلف ممکن است دچار استرس شویم و ساعت‌ها یا حتی روزها نتوانیم از شرّ آن راحت شویم. یکی از آشنا‌ترین آن، استرس شب‌های امتحان است. انسان در دوران رشد خود شرایط بحرانی متنوعی را پشت سر می‌گذارد و فشارهای روانی بسیاری را تحمل می‌کند.
این فشارهای روانی و استرس‌ها می‌تواند ناشی از تحولات شیرینی مانند قبولی در دانشگاه، ازدواج‌کردن، انتخاب شغل، تغییر محل زندگی و غیره باشد. بنابراین عوامل استرس‌زا صرفا منفی و ناراحت‌کننده نیست. با این اوصاف، می‌توان گفت که همه ما آدم‌ها به دفعات استرس را در زندگی خود تجربه کرده‌ایم یا توانسته‌ایم به‌درستی با آن مقابله کنیم یا به‌دلیل عدم آگاهی و مهارتهای لازم نتوانسته‌ایم شرایط را برای خود آرام کنیم. در این شماره شما را با مهارت مقابله با استرس آشنا می‌کنیم.
علائم جسمی و رفتاری فشار روانی چیست؟ استرس پاسخ درونی و دفاعی انسان‌ها در قبال موقعیتی است كه كنترل آن مشكل و سخت است. هر گاه تنش‌ها و مشكلات در مقطعی از زندگی زیاد شود، مجموعهای از تغییرات بدنی رفتاری و فكری در شخص ایجاد میشود كه اصطلاحا به آن حالت استرس یا فشار میگویند. وقتی تحت‌تأثیر شرایط سخت هستید و استرس بسیاری را تحمل می‌کنید، بدنتان با تغییراتی که از خود نشان می‌دهد برای جنگ یا گریز در مقابل استرس آماده میشود. داشتن استرس تا اندازه‌ای برای افراد ضروری است، زیرا با داشتن آن علاقه و انگیزه بیشتری برای زندگی دارید. تغییرات با وجود این‌که استرس و نگرانی در زندگی ایجاد می‌کند، به مرور سبب ایجاد مقاومت و سازگاری افراد میشود. استرس علایم جسمی و فکری متفاوتی در افراد ایجاد می‌کند، همچنین منابع مختلفی دارد. رابطه ٤ تیپ شخصیتی با استرس ویژگی‌های شخصیتی افراد با یکدیگر متفاوت است. هر فرد به شیوه‌ای با مسائل و مشکلات خود برخورد می‌کند و توانایی افراد نسبت به یکدیگر تفاوت دارد. ممکن است شما نسبت به خواهر یا برادر خود خیلی بهتر با تغییرات و عوامل استرس‌زا برخورد کنید. برخی از افراد از بدو تولد ویژگی‌های سازگارتری نسبت به محیط خود دارند و این امکان را به آنان می‌دهد تا بهتر در مقابل سختی‌ها از خود مراقبت کنند. افراد از دوره کودکی خلق‌وخوی خاصی دارند. برای مثال حتی فرزندان یک خانواده نیز با یکدیگر متفاوت هستند. کودک آرام و ساکت است و خودش به تنهایی با خود بازی می‌کند اما کودک دیگر ناآرام و پرانرژی است. خصوصیات فردی و نحوه تربیت والدین، تیپ‌های شخصیتی مختلفی را در یک فرد به وجود می‌آورد. برخی از تیپ‌های شخصیتی در مقابل استرس آسیب‌پذیر‌تر هستند. مهارتهای مقابله با استرس یکی از مهمترین مهارتهای لازم در دنیای امروزی، مهارت مقابله با استرس‌هاست، تا فرد آسیب کمتری را از نظر بدنی و روانی تحمل کند. روش‌های مهار استرس‌ها گوناگون هستند و بسته به عمق، مدت و نوع استرس، همچنین تفاوت‌های فردی می‌توان از یک یا تلفیقی از چند روش استفاده کرد.
علایمی که افراد در مقابل استرس از خود نشان می‌دهند:
علایم جسمی: گشادشدن مردمك چشم، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، انقباض و سفت‌شدن ماهیچه‌ها، سرد شدن دست و پا، افزایش تعریق، كاهش حس درد، مورمور شدن پوست، ترشح هورمون آدرنالین و... از علایم جسمانی استرس به‌شمار می‌روند.
علایم فكری، روانی و رفتاری: تحریك‌پذیری، بی‌قراری، پرخاشگری، مشكل تصمیم‌گیری و تمركز حواس، مشكل خواب، دلهره و دلشوره از علایم رایج فکری، روانی و رفتاری استرس است.
منابع اصلی ایجاد استرس در افراد:
عوامل درونی: عللی است که مربوط به خصوصیات شخصی انسان‌هاست. این عوامل شامل ویژگی‌های شخصیتی، تجارب قبلی و شیوه‌های فکری افراد است.
عوامل بیرونی: علل بیرونی شامل حوادث و تغییرات ناراحت‌کننده‌ای است که موجب استرس در فرد میشود. این عوامل شامل تغییر محل تحصیل، ورود به سطح تحصیلی بالاتر، تغییر دوستان، تغییر مکان سکونت و نقل مکان به شهر جدید، سروصدا، ازدحام، ترافیک، فوت عزیزان، اختلافات والدین، امتحانات، بیماری عزیزان و... است.
تیپ مضطرب
افراد با تیپ شخصیتی مضطرب اعتمادبه‌نفس پایینی دارند و معمولا توانایی‌های خود را دست‌کم می‌گیرند. آنها نمی‌توانند عواطف خود را به درستی بیان کنند و توانایی جواب منفی‌دادن به تقاضاهای نامربوط را ندارند. این گروه از افراد این اعتقاد را دارند که اگر به خواسته‌های دیگران جواب رد بدهند، افراد غیراجتماعی شناخته می‌شوند، حتی اگر علی‌رغم میل باطنی خود با دیگران توافق کنند، بازهم نسبت به آنان احساس رنجش و آزردگی دارند.
مشکلات استرس در تیپ مضطرب
افراد مضطرب ترجیح می‌دهند کارهایی را انجام دهند که دردسر کمتری برای آنها داشته باشد و بدون زحمت و خستگی از پس آن کار بربیایند. اگر مسئولیت بیشتری به آنها داده شود، باعث عصبی‌شدن آنها میشود و به بحث و مشاجره با دیگران می‌پردازند.
تیپ کمال‌گرا
افراد در تیپ کمال‌گرا دوست دارند هرچیزی در بهترین حالت خود انجام شود. افرادی بسیار منظم و دقیقی هستند و به جزییات اهمیت زیادی می‌دهند. اگر در نوشته‌ها و کارهای خود کوچکترین اشتباهی داشته باشند، ترجیح می‌دهند آن را از اول انجام دهند. این روش آنان تا زمانی جوابگو است که مسائل و کارها قابل پیش‌بینی باشند، زیرا در شرایط غیرمنتظره قدرت تصمیم‌گیری به‌موقع ندارند.
مشکلات استرس در تیپ کمال‌گرا
این افراد با از دست‌دادن نظم زندگی خود و خارج‌شدن از شرایط روتین زندگی، دچار استرس می‌شوند. توجه بیش از حد به جزییات، استرس آنان را بیشتر می‌کند. این افراد بهتر است اولویت‌های خود را مشخص کنند و به اموری که اهمیت کمتری برای آنها دارد، اهمیت کمتری بدهند تا از اوقات خود بهتر استفاده کنند.
تیپ محرک‌خواه
افراد در این تیپ بسیار جسور و فعال هستند، اهل ریسک‌کردن هستند و تمایل به انجام کارهای پرهیجان دارند. جزییات برای آنها اهمیتی ندارد و علاقه به انجام کارهای بزرگ دارند و کارهای جزیی را به دیگران واگذار می‌کنند. آنها به دنبال مشاغلی هستند که ریسک بالایی داشته باشد و پول و شهرت را برای آنها فراهم کند.
مشکلات استرس در تیپ محرک‌خواه
این افراد با انجام کارهای مخاطره‌آمیز دچار استرس می‌شوند. این افراد به رقابت با دیگران و استفاده بهتر از امکانات علاقه دارند و در نتیجه بیشتر به سمت اعتباد به سیگار و... می‌روند. اعتیاد باعث تاثیرات منفی در آنها میشود و بیماری‌های جسمی و روحی را در آنها افزایش می‌دهد.
تیپ جاه‌طلب تیپA
این تیپ افراد ناآرام هستند و نمی‌توانند مدت طولانی بیکار یکجا بمانند. تمام‌وقت خود را برای کارکردن می‌گذارند و خود را از تفریح و سرگرمی محروم می‌سازند. به خود و دیگران سخت می‌گیرند. زمانی که استرس می‌گیرند، سعی می‌کنند چند کار را همزمان با هم انجام دهند. در نتیجه روی هیچ‌کدام نمی‌توانند تمرکز کنند. در هنگام گفت‌وگو با شخصی، بیشتر در فکر مسائل خود هستند و به کاری که می‌خواهند انجام دهند، فکر می‌کنند. افراد در تیپA معمولا به مشاغل بالا و حساس دست پیدا می‌کنند و در تمام قشرهای جامعه دیده می‌شوند.
مشکلات استرس در تیپ A
این افراد به علت حس سلطه‌طلبی و تمایل به کنترل اطرافیان، تحت فشار جسمی و روحی هستند. از توانایی‌های خود ناآگاهند. این افراد ممکن است دچار بیماری فشار، ناراحتی قلبی و زخم معده شوند.
همه چیز را یادداشت کن
می‌توانید تمام چیزهایی را که باعث استرس شما می‌شوند، در دفترچه‌ای یادداشت کنید و آنها را براساس میزان فشار روانی که به شما وارد می‌کنند، رتبه‌بندی کنید. با این کار عوامل استرس‌زا و میزان اهمیت آن را برای خود مشخص کرده‌اید و بهتر می‌توانید با آن مواجه شوید و خود را برای آن آماده سازید.
کار امروز را به فردا نینداز
هر چقدر انجام دادن کارهای مهم را به عقب بیندازید، خود را بیشتر دچار دردسر می‌کنید. نگرانی ناشی از انجام ندادن کارها استرس بیشتری را به شما می‌دهد.
به خودتان استراحت دهید
ورزش بروید، پیاده‌روی کنید، کتاب بخوانید، به گردش بروید، کارهایی را که از انجام دادن‌شان لذت می‌برید، انجام دهید. سعی کنید محیط آرامی را برای خود فراهم کنید، تا از استرس به دور باشید.
اولویت‌بندی اهداف
کارهای خود را براساس اهمیتی که برایتان دارند، اولویت‌بندی کنید. روی مسائل مهمتر بیشتر تمرکز کنید و برای اهداف بزرگتری که تغییرات بزرگی در زندگی شما دارند، بیشتری انرژی بگذارید.
در موقع مناسب، شرایط سخت را رها کنید
سعی کنید بیش از حد توان خود برای چیزی یا کسی مایه نگذارید. اجازه ندهید که برخلاف میل‌تان شرایط سختی را تحمل کنید. اگر شرایط سختی از حد توان شما خارج شد، آن را برای همیشه رها کنید. این نکته هم در مسائل جزیی و هم در مسائل بزرگتر صدق می‌کند.
خودتان و دیگران را دوست داشته باشید
روابط دوستانه برقرار کنید و با دیگران گرم بگیرید. حس خوب صمیمیت و گرمای انسان‌دوستی را تجربه کنید.
دوری از عادات استرس‌زا
ما از عادت‌های خوب و بد خود اطلاع داریم و آنها را خوب می‌شناسیم. می‌توانیم آنهایی را که موجب آزار روحی ما می‌شوند، ترک کنیم یا اگر ترک آنها مشکل است، سعی کنیم از حال‌وهوای آن عادت خود را خارج کرده یا مسیر فکر خود را تغییر دهیم.
محیط اطراف خود را خلوت کنید
دور و اطراف خود را خلوت کنید. وسایل اضافی را که استفاده ندارید، دور بریزید. این وسایل اضافی با شلوغ‌کردن محیط اطراف‌تان می‌توانند عامل ایجاد استرس برای شما شوند.
رقابت با دیگران ممنوع
رقابت با دیگران در کار، شغل، مقام، زندگی و مخصوصا تجملات و ظواهر می‌تواند یکی از منابع استرس یا فشار روانی باشد. حسادت و رقابت بیش از اندازه با دیگران دغدغه فکری بسیاری برای شما ایجاد می‌کند و بشدت باعث ایجاد استرس میشود.
مثبت بیندیشیم
مثبت فکر کردن باعث آرامش فکر میشود، بسیاری از استرس‌هایی که ما تجربه می‌کنیم ناشی از منفی‌بافی‌های خودمان است.
اندیشیدن به اشخاص یا چیزهایی که به آنها عشق می‌ورزیم، آثار خوبی را برجای می‌گذارد.
نظر شما